Kaszak

Charakterystyka

Kaszak, zwany także cystą łojową i torbielą naskórkową, to łagodny nowotwór skóry, który najczęściej rozwija się na twarzy, karku i skórze głowy, choć może wystąpić także w innych miejscach na ciele. Kaszak może rozwinąć się u każdego bez względu na płeć i wiek, choć częściej dotyczy kobiet, nastolatków i osób po 30 roku życia. Zmianę charakteryzuje powolny wzrost oraz postać okrągłego, twardego lub miękkiego guzka, który łatwo przesuwa się pod skórą. Jego średnica może wahać się od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Kaszaki mogą występować pojedynczo lub w skupiskach, zazwyczaj przybierają kolor skóry, choć mogą mieć lekko brązowe lub żółte zabarwienie. Zmiana jest najczęściej wypełniona masą łojową i rogową, a na jej środku czasem można zaobserwować czarny punkt, czyli zaczopowane ujście mieszka włosowego.

Przyczyny powstawania

Kaszaki powstają w okolicach mieszków włosowych i gruczołów łojowych, gdy któreś z nich zostanie zaczopowane przez rogowaciejące i złuszczające się komórki nabłonka. Do takiej sytuacji może dojść w wyniku nieodpowiedniej pielęgnacji skóry, na przykład przez niedokładne spłukiwanie kosmetyków. Ryzyko powstawania kaszaków jest wyższe u osób, u których występują stany zapalne mieszka włosowego, zaburzenia funkcjonowania gruczołów łojowych oraz częste urazy skóry. Kaszki często powstają w okresie dojrzewania, gdy w organizmie dochodzi do wielu zmian hormonalnych mających wpływ na produkcję łoju. Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV także może przyczyniać się do powstawania torbieli naskórkowych. Kaszaki często występują rodzinnie, co może świadczyć o tym, że mają podłoże genetyczne.

Diagnostyka i leczenie

Rozpoznanie kaszaka zazwyczaj nie stanowi wyzwania dla lekarza dermatologa. Kaszaki diagnozuje się na podstawie wywiadu medycznego i badania fizykalnego, podczas którego lekarz jest w stanie ocenić obraz kliniczny zmiany. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić tłuszczaki i ropnie. Kaszaki są usuwane ze względów estetycznych, praktycznych (ponieważ mogą utrudniać codzienną pielęgnację skóry głowy) oraz medycznych. Kaszaki, mimo tego, że nie powodują bólu, często ulegają uszkodzeniom, które prowadzą do zakażeń bakteryjnych i powstania stanu zapalnego. Całkowite usunięcie kaszaka możliwe jest dzięki wycięciu chirurgicznemu. Choć zmiany są uznawane za niegroźne, lekarz może zdecydować o konieczności przeprowadzania badania histopatologicznego kaszaka, jeśli ma on duży rozmiar i wykazuje objawy infekcji. W takich przypadkach zaleca się chirurgiczne usunięcie zmiany. W przypadku powstania stanu zapalnego oprócz usunięcia kaszaka lekarz może zalecić antybiotykoterapię.

Umów wizytę