Brodawki łojotokowe
Charakterystyka
Brodawki łojotokowe (seborrheic keratosis), znane także jako rogowacenie łojotokowe i brodawki starcze, to jedne z najczęstszych łagodnych nowotworów skóry. Są to zmiany wywodząca się z komórek naskórka i najczęściej dotyczą osób po 30. roku życia, choć mogą pojawić się w każdym wieku. W początkowym etapie powstawania zmiana jest płaska, nie przekracza kilku milimetrów, ma kolor skóry lub jest jasnobrązowa. Z biegiem czasu brodawka przybiera postać okrągłej, chropowatej i wypukłej narośli. Jej kolor może wahać się od żółtego, poprzez jasnobrązowy, aż do ciemnobrązowego. Brodawka łojotokowa może osiągnąć do kilkunastu centymetrów średnicy. Na jej powierzchni występują zagłębienia wypełnione sebum oraz złuszczonym naskórkiem, dlatego brodawka jest chropowata i szorstka w dotyku. Zmiana jest dobrze odgraniczona od otaczającej ją skóry i nie jest bolesna. Wielu Pacjentów charakteryzuje brodawki łojotokowe jako narośle „przyklejone” lub „przyczepione” do skóry. Zmiany najczęściej występują na twarzy, tułowiu, powiekach, owłosionej skórze głowy i ramionach. Choć brodawki łojotokowe nie są groźne dla zdrowia i życia, wiele osób decyduje się na ich usunięcie ze względów estetycznych. Warto nadmienić, że brodawki łojotokowe są usuwane także z powodów praktycznych – zmiany mogą zaczepiać się o odzież lub biżuterię, powodując dyskomfort, a nawet ból, jeśli brodawka zostanie uszkodzona.
Przyczyny powstawania
Przyczyny powstawania brodawek łojotokowych nie są całkowicie poznane. W przeciwieństwie do brodawek wirusowych, wywołanych przez wirusa HPV, brodawki łojotokowe nie mają zakaźnego charakteru, co oznacza, że nie można się nimi zarazić. Jako jedną z potencjalnych przyczyn występowania tych zmian wymienia się podłoże genetyczne. Wynika to z faktu, że brodawki łojotokowe często stwierdza się u Pacjentów z dodatnim wywiadem rodzinnym w ich kierunku. Inne źródła wskazują promieniowanie ultrafioletowe jako czynnik mający wpływ na powstawanie rogowacenia łojotokowego. Na tę hipotezę może wskazywać fakt, że ryzyko powstawania brodawek łojotokowych rośnie wraz z wiekiem. Zmiany te pojawiają się niezależnie od płci.
Diagnostyka i leczenie
Pojawienie się brodawki łojotokowej zawsze powinno skłonić Pacjenta do konsultacji dermatologicznej. Wynika to z faktu, że zmiana wyglądem przypomina złośliwe nowotwory skóry, więc jej rozpoznanie jest bardzo istotne. Ponadto, nagły wysiew licznych brodawek łojotokowych może świadczyć o zespole Lesera-Trélata, który jest oznaką nowotworu narządów wewnętrznych, najczęściej raka jelita grubego.
Diagnostyka brodawek łojotokowych oparta jest na wywiadzie medycznym, badaniu fizykalnym, podczas którego lekarz ogląda zmianę, a także na badaniu dermatoskopem lub wideodermatoskopem, w trakcie których dermatolog ocenia zmianę w dużym powiększeniu. Jeśli lekarz podejrzewa zespół Lesera-Trélata, może zlecić wykonanie badań dodatkowych, takich jak badania krwi, gastroskopia czy kolonoskopia.
Choć brodawki łojotokowe nie wymagają leczenia, Pacjent może zdecydować się na terapię ze względów estetycznych lub praktycznych W zależności od preferencji Pacjenta, jego stanu zdrowia, wielkości oraz umiejscowienia brodawki łojotokowej i wielu innych czynników dermatolog może zalecić:
- Laseroterapię, dzięki której brodawka łojotokowa obumiera dzięki promieniom lasera CO2, a po kilku tygodniach samoistnie odpada. To najczęściej zalecana metoda leczenia brodawek łojotokowych ze względu na skuteczność i bezpieczeństwo zabiegu.
- Środki miejscowe, czyli kwas salicylowy, który ma na celu złuszczenie zmiany. Terapia trwa stosunkowo długo, a rezultaty zależne są od regularności stosowania leku.
- Krioterapię, czyli zamrożenie brodawki łojotokowej za pomocą ciekłego azotu, co powoduje jej obumarcie.
- Łyżeczkowanie, które polega na usunięciu zmiany za pomocą specjalnej łyżeczki dermatologicznej.
- Elektrokoagulację, podczas której zmiana zostaje zniszczona przy użyciu prądu.
Warto pamiętać, że brodawek łojotokowych nie należy usuwać samodzielnie w warunkach domowych. Może prowadzić to do nadkażenia rany i powstania blizn.
Umów wizytę
