Gruczolak potowy brodawkujący
Charakterystyka
Gruczolak potowy brodawkujący (Syringocystadenoma papilliferum - SCAP) to rzadki łagodny guz wywodzący się z komórek gruczołów potowych apokrynowych. Zazwyczaj lokalizuje się na owłosionej skórze głowy, choć może wystąpić także twarzy, ramionach, pod pachami i na pachwinach. Zazwyczaj pojawia się w dzieciństwie i dotyczy w równej mierze kobiet i mężczyzn. Gruczolak potowy brodawkujący najczęściej przybiera postać guzka pozbawionego włosów, o średnicy od 1 do 4 centymetrów. Na środku guza często widoczna jest przetoka, z której może sączyć się brunatny płyn. Wydzielina może zasychać, tworząc strup. Zmiana może nieznacznie powiększać się wraz z upływem czasu, szczególnie w okresie dojrzewania. Gruczolak potowy brodawkujący nie powoduje dolegliwości bólowych, chyba że zostanie naruszony lub zraniony.
Rodzaje
Gruczolak potowy brodawkujący dzieli się na podtypy zależne od obrazu klinicznego zmiany:
- Standardowa postać gruczolaka potowego brodawkującego objawia się guzkiem, który najczęściej rozwija się na owłosionej skórze głowy de novo, lub na podłożu znamienia łojowego.
- Typ mnogi objawiający się na twarzy w postaci cielistych grudek z centralnym wgłębieniem. Ten typ gruczolaka potowego brodawkującego powinien być różnicowany z mięczakiem zakaźnym.
- Pojedynczy guz występujący na tułowiu, ramionach i pod pachami.
Przyczyny powstawania
Podobnie jak trichoblastoma, gruczolak potowy brodawkujący może rozwinąć się na podłożu znamienia łojowego. Dokładna etiologia tego guza nie jest poznana. Fakt, że najczęściej występuje tuż po urodzeniu lub w dzieciństwie może wskazywać na to, że ma podłoże genetyczne, natomiast jego wzrost w okresie dojrzewania może świadczyć o wpływie czynników hormonalnych na guza.
Diagnostyka i leczenie
Rozpoznanie gruczolaka potowego brodawkującego odbywa się na podstawie wywiadu medycznego, badania fizykalnego i badania wideodermatoskopowego. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić raka podstawnokomórkowego, brodawkę zwykłą i łojotokową. Choć guz jest łagodny, na jego podłożu może rozwinąć się złośliwy nowotwór Syringocystadenocarcinoma papilliferum (SCACP). Z tego względu leczeniem z wyboru jest wycięcie chirurgiczne. Po usunięciu guza jest on poddawany ocenie histopatologicznej w laboratorium.
Umów wizytę
