Liszaj płaski mieszkowy
Charakterystyka
Liszaj płaski atakujący owłosioną skórę głowy nazywany jest liszajem płaskim mieszkowym. To choroba zapalna owłosionej skóry o chronicznym przebiegu. Choroba może dotknąć każdego niezależnie od wieku i płci, choć częściej rozwija się u dorosłych między 30 a 60 rokiem życia. Dwa razy częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Może dotyczyć także pach i pachwin. Cechuje się występowaniem zgrupowanych lub rozsianych rumieniowych grudek, które są płaskie lub lekko uniesione. Chorobie może towarzyszyć ból, świąd i pieczenie. Choroba polega na postępującej trwałej utracie włosów, której przyczyną jest uszkodzenie mieszków włosowych przez proces autoimmunologiczny lub stan zapalny .
Przyczyny
Etiologia i patogeneza liszaja płaskiego niestety nie są znane. Wśród prawdopodobnych czynników wymienia się podłoże genetyczne, ponieważ liszaj płaski często występuje rodzinnie. Innym prawdopodobnym wyjaśnieniem są przyczyny autoimmunologiczne, ponieważ w przebiegu choroby zauważa się działanie cytotoksycznych limfocytów T, które są głównym składnikiem nacieku zapalnego. Istnieje także istotny związek między liszajem płaskim i wirusowym zapaleniem wątroby typu C – prawdopodobieństwo zachorowania osób HCV dodatnich jest 2,5-4,5 razy większe. Do innych potencjalnych czynników wywołujących liszaj płaski zalicza się niektóre leki, takie jak leki przeciwmalaryczne i niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz czynniki emocjonalne, głównie stres.
Objawy
Liszaj płaski mieszkowy atakuje skórę głowy, a w niektórych przypadkach pachy i pachwiny. Na owłosionej skórze głowy zmiany najczęściej występują w okolicy ciemieniowej i na szczycie głowy. Choroba charakteryzuje się występowaniem zgrupowanych lub rozsianych rumieniowych grudek, które są płaskie lub lekko uniesione. Tym objawom często towarzyszy łuszczenie się skóry głowy, świąd lub nadmierna tkliwość skóry. Objawy ulegają zaostrzeniu w sytuacjach takich jak: wysiłek fizyczny, stres, ekspozycja na słońce czy podrażnienie. W kolejnym etapie choroby po ustąpieniu stanu zapalnego na powierzchni skóry obserwuje się ogniskowe lub rozlane obszary łysienia, dla którego charakterystyczne jest wystąpienie jasnych plamek
Nasilenie i tempo postępowania choroby jest różne. Początkowo ogniska chorobowe są niewielkie, z czasem mają tendencję do rozlewania się i łączenia w duże obszary. Kiedy dojdzie już do zabliźnienia się stanu zapalnego, dla którego charakterystyczne jest pojawienie się jasnych obszarów na skórze głowy, odrost włosów w tym obszarze jest już niemożliwy.
Diagnostyka
Liszaj płaski rozpoznaje się dzięki charakterystycznemu obrazowi klinicznemu, wywiadowi medycznemu, a także poprzez badanie trichoskopowe. Badanie fizykalne ma natomiast na celu sprawdzenie, czy liszaj płaski nie objął obszarów innych niż skóra głowy, czyli skóry na ciele, błon śluzowych jamy ustnej i narządów płciowych, a także paznokci. Jeśli te metody diagnostyczne nie dają jednoznacznego obrazu, wdraża się badanie histopatologiczne, czyli biopsję – pobranie wycinka fragmentu skóry i analizę materiału pod mikroskopem. Lekarz może również zlecić inne badania, w tym badania krwi, które mają na celu zidentyfikowanie przyczyny choroby i sprawdzenie, czy liszaj płaski nie jest związany z wirusowym zapaleniem wątroby typu C. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić chorobę Dariera, rogowacenie mieszkowe, łuszczycę i postać ograniczoną toczenia rumieniowatego.
Metody leczenia
Leczenie liszaja płaskiego obejmuje wszystkie miejsca, w których zlokalizowana jest choroba, nie tylko skórę głowy. Terapia uzależniona jest od wieku i zdrowia Pacjenta, zaawansowania choroby i wielu innych czynników. Do najczęściej stosowanych metod leczenia we wczesnej postaci choroby należą farmakoterapia doustna (w tym steroidoterapia, retinoidy), leki miejscowe, ostrzykiwanie chorych obszarów glikokortykosteroidami. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby można rozważyć interwencję chirurgiczną (przeszczep włosów, płata owłosionej skóry, usunięciu chorej tkanki naciągnięciu w to miejsce zdrowej skóry). Aby zahamować wypadanie włosów stosuje się także profesjonalne zabiegi, takie jak mezoterapia mikroigłowa czy terapia osoczem bogatopłytkowym. Należy zaznaczyć, że żadna terapia nie doprowadzi do odrostu włosów i leczenie nakierowane jest na zatrzymanie postępów choroby i zniwelowanie innych dolegliwości (np. świądu skóry). Po przeanalizowaniu wszystkich czynników lekarz opracowuje optymalny plan leczenia dopasowany do potrzeb i oczekiwań Pacjenta.
Umów wizytę
