Starzenie się włosów

Podobnie jak skóra, włosy także podlegają procesom starzenia się. Choć nie da się wskazać konkretnego wieku, w którym dana osoba zauważy skutki upływającego czasu na swoich włosach, przyjmuje się, że komórki odpowiedzialne za zdrowy wygląd włosów spowalniają swoją pracę już po 25. roku życia. Jest to związane z wieloma czynnikami, takimi jak nieodpowiednia pielęgnacja, uszkodzenia łodygi włosa, promieniowanie ultrafioletowe i choroby skóry głowy, w tym łysienie. Wraz z upływem czasu włosy stają się rzadsze, cieńsze, matowe i zaczynają siwieć. Starzenie się włosów można podzielić ze względu na przyczynę – wyróżnia się starzenie fizjologiczne, związane z wiekiem, oraz starzenie wywołane czynnikami zewnętrznymi. Ze względu na część włosa, której dotyczy ten proces, starzenie włosów obejmuje dwie kategorie:

Starzenie się łodygi włosa, na które wpływa przede wszystkim fotostarzenie (wywołane promieniowaniem słonecznym) i zaburzenia w jej strukturze (związane z uszkodzeniami mechanicznymi i chemicznymi).
Starzenie się mieszka włosowego (cebulki włosa), które polega między innymi na zmniejszeniu aktywności melanocytów, co w konsekwencji prowadzi do siwienia, a także na osłabieniu aktywności cebulek włosowych.

Zmiany w łodydze włosa

Łodyga włosa ulega uszkodzeniom związanym z czynnikami zewnętrznymi przez całe życie. Z biegiem czasu staje się coraz mniej odporna na zniszczenia, a ich efekty są coraz bardziej widoczne. Struktura włosa zmienia się pod wpływem działania promieniowania słonecznego, wilgoci, wiatru, substancji chemicznych stosowanych w stylizacji włosów oraz wskutek zabiegów kosmetycznych takich jak prostowanie, koloryzacja, czy trwała ondulacja. Niewłaściwa pielęgnacja włosów, polegająca na przykład na czesaniu ich na mokro, także może spowodować uszkodzenia w strukturze włosa. Łuski pokrywające łodygę włosa coraz słabiej do siebie przylegają, narażając go na uszkodzenia i sprawiając, że staje się pozbawiony blasku, mniej elastyczny i nawilżony. Grubość włosów i ich ilość jest także uwarunkowana zaburzeniami hormonalnymi, niewłaściwą dietą, stosowaniem używek, wysokim poziomem stresu, chorobami, przyjmowanymi lekami i wieloma innymi czynnikami – osoby, które są na nie narażone, mogą doświadczyć objawów starzenia się łodyg włosowych wcześniej niż inni.

Zmiany w mieszku włosowym

Z biegiem lat faza wzrostu włosa ulega skróceniu, co oznacza, że włosy rosną krótsze i szybciej wypadają. Proces ten jest zintensyfikowany u kobiet w okresie menopauzalnym, wskutek zmian hormonalnych. Komórki macierzy mieszka włosowego także zaczynają pracować mniej wydajnie. Prowadzi to do przerzedzenia całej fryzury i utraty jej gęstości. Ukrwienie skóry głowy zmniejsza się, przez co mieszki włosowe są słabiej odżywione. Melanocyty, komórki odpowiedzialne za produkcję melaniny, czyli barwnika włosów, zanikają lub znacznie zmniejszają swoją efektywność. W efekcie włosy pozbawione melaniny zaczynają siwieć. Choć wiek, w którym dana osoba zacznie siwieć, jest w dużej mierze uwarunkowany genetycznie, pewne czynniki, takie jak palenie tytoniu czy choroby hormonalne, mogą przyspieszyć ten proces. Przedwczesna utrata barwnika we włosach jest także obserwowana u osób z łysieniem androgenowym.

Łysienie androgenowe to choroba, która dotyczy nawet 70% mężczyzn po 50. roku życia oraz 30-40% kobiet po 70 roku życia. Powoduje miniaturyzację mieszków włosowych, co prowadzi do produkcji krótszych i słabszych włosów. Włosy terminalne zastępowane są cienkimi włosami meszkowymi, które nierzadko pozbawione są koloru. U mężczyzn utrata włosów występuje na skroniach i szczycie głowy, natomiast u kobiet – w okolicy czołowo-ciemieniowej i na czubku głowy. Choroba uwarunkowana jest genetycznie i hormonalnie, nie prowadzi jednak do całkowitego wyłysienia.

U osób w podeszłym wieku łysienie androgenowe wymaga różnicowania z łysieniem fizjologicznym. Łysienie związane z wiekiem wykazuje bowiem podobne objawy: przerzedzenie włosów, miniaturyzację mieszków włosowych i skrócenie fazy wzrostu włosa.

Skóra głowy a wiek

Warto nadmienić, że wraz z upływem czasu skóra głowy produkuje mniej sebum, które odpowiada za naturalne nawilżenie oraz ochronę włosów i skóry głowy. W konsekwencji włosy stają się matowe, mniej elastyczne oraz bardziej łamliwe i podatne na uszkodzenia związane z czynnikami zewnętrznymi. Podobnie jak na innych częściach ciała, skóra głowy także ulega procesom starzenia się – produkuje mniej kolagenu i elastyny, staje się cieńsza, sucha i wrażliwa. Nierzadko starzejącej się skórze głowy towarzyszy uczucie ściągnięcia oraz podrażnienia. Skóra głowy mężczyzn starzeje się szybciej niż u kobiet.

Starzenia włosów, mieszków włosowych i skóry głowy nie da się uniknąć, można jednak spowolnić ten proces i zmniejszać jego skutki. W tym celu warto pamiętać o zachowaniu zdrowego trybu życia, odpowiedniej pielęgnacji i profesjonalnych zabiegach, które przynoszą wiele korzyści, między innymi: wzmacniają mieszki włosowe, odżywiają je i poprawiają krążenie krwi.