Choroby skóry głowy u dzieci – przyczyny i rodzaje
Choroby skóry głowy występujące u dzieci mają różnorodne przyczyny – począwszy od infekcji grzybiczych, poprzez zakażenia pasożytnicze, a skończywszy na uwarunkowaniach genetycznych. Choroby skóry głowy u dzieci powinny zawsze budzić niepokój rodziców. Chore dziecko potrzebuje nie tylko profesjonalnej pomocy medycznej oraz terapii dostosowanej do jego wieku, ale także wsparcia psychologicznego, uzyskiwanego przede wszystkim od najbliższych. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci aktywnych społecznie, ponieważ choroby skóry głowy mogą wpływać negatywnie na funkcjonowanie dziecka wśród rówieśników. Więcej o wsparciu psychologicznym dziecka przeczytasz w zakładce Wsparcie psychologiczne dziecka w przebiegu łysienia i chorób skóry głowy.
Najczęstsze przyczyny chorób skóry głowy u dzieci
Choroby skóry głowy u dzieci mogą mieć zarówno przyczyny wrodzone, jak i nabyte. Niezależnie od rodzaju, każda choroba skóry głowy wymaga leczenia, ponieważ schorzenia te nie ustępują samoistnie. Do najczęstszych chorób skóry głowy u dzieci należą:
- Grzybica skóry głowy zdecydowanie częściej dotyczy dzieci niż dorosłych. Zazwyczaj chorują na nią młodzi Pacjenci w wieku przedszkolnym między 3 a 7 rokiem życia, ale występuje także u niemowląt i starszych dzieci. Jest to choroba zakaźna wywołana przez dermatofity przenoszone przez ludzi, zwierzęta lub obecne w glebie. Dzieci najczęściej ulegają zakażeniu poprzez kontakt ze zwierzętami. Grzybica skóry głowy manifestuje się świądem, pęcherzykami, zmianami rumieniowymi i łuszczeniem skóry, a także zapalnymi guzami lub naciekami z licznymi krostami. Na powierzchni zmian mogą występować strupy, a włosy w tych miejscach wypadają.
- Łojotokowe zapalenie skóry głowy objawia się u dzieci w postaci tak zwanej ciemieniuchy lub „czepca kołyskowego”. Przyczyny ŁZS nie są całkowicie poznane, choć wiadomo, że na chorobę ma wpływ namnożenie grzyba drożdżopodbnego z rodzaju Malassezia, predyspozycje genetyczne i zaburzenia immunologiczne. Najczęściej dotyczy niemowląt i pojawia się zazwyczaj między 2. a 10. tygodniem życia. Ciemieniucha ma postać żółtawych, tłustych łusek, które mocno przylegają do skóry. W późniejszych latach życia łojotokowe zapalenie skóry u dzieci występuje rzadko i ponowne objawy pojawiają się ewentualnie w okresie dojrzewania. ŁZS w przypadku niemowląt najczęściej występuje na owłosionej skórze głowy, ale zmiany mogą się stopniowo rozszerzać, obejmując czoło, okolicę małżowin usznych, policzki, szyję, tułów i kończyny.
- Atopowe zapalenie skóry głowy to choroba zapalna choroba skóry gładkiej i owłosionej. W 75% powodowana jest przez czynniki genetyczne, choć jej dokładna patogeneza nie jest do końca poznana. Choroba ma charakter przewlekły i nawrotowy, jest więc nieuleczalna. Jej początki najczęściej objawiają się w okresie niemowlęcym, natomiast u 90% chorych pierwsze objawy manifestują się przed ukończeniem 5 roku życia. Jest to jedna z najczęstszych chorób skóry, dotyczy bowiem aż 25% dzieci. Objawy AZS lokalizują się najczęściej na zgięciach kolan i łokci, na karku, czole, brwiach, a także na tułowiu oraz na owłosionej skórze głowy. Dolegliwości obejmują zmiany zapalne o charakterze wyprysku, uporczywy świąd, zaczerwienienie, przesuszenie i zgrubienie skóry.
- Łuszczyca najwcześniej ujawnia się po ukończeniu 2. roku życia, choć jej pierwsze objawy widać zwykle u dzieci starszych niż 10 lat. Pierwsze objawy łuszczycy u dzieci lokalizują się na owłosionej skórze głowy. Łuszczyca jest przewlekłą i nawrotową chorobą autoimmunologiczną o charakterze układowym – oznacza to, że oprócz skóry dotyczy także układu kostno-stawowego. Jest to choroba bardzo powszechna – w Polsce choruje na nią jedna na 40 osób i dotyczy 0,7-2,1% wszystkich dzieci. Łuszczyca u dzieci objawia się występowaniem wyraźnie odgraniczonych, złuszczających się, sączących zmian w postaci rumieniowych tarczek. U dzieci zazwyczaj nie występuje charakterystyczna dla chorych dorosłych łuska. Chorobie towarzyszy intensywny świąd skóry.
- Wszawica to jedna z najczęstszych chorób pasożytniczych dotyczących skóry głowy dzieci. Młode osoby najczęściej zarażają się poprzez bezpośrednie interakcje z chorymi rówieśnikami bądź przedmiotami w ich otoczeniu. Wszawica głowowa wywoływana jest przez wesz ludzką, która żywi się krwią, powodując tym samym silny świąd. Drapanie skóry głowy może prowadzić do ropnych ranek i nadkażeń bakteryjnych. Wszawica nie jest wywołana zaniedbaniami higienicznymi i na jej pojawienie nie mają wpływu gęstość i długość włosów dziecka. Jest to choroba bardzo powszechna i najczęściej dotyczy dzieci w wieku od 3 do 12 lat. Wszawica jest wysoce zaraźliwa, więc trzeba wziąć pod uwagę, że osoby mające częsty kontakt z chorym dzieckiem również mogły ulec zakażeniu. Po zdiagnozowaniu wszawicy należy więc niezwłocznie powiadomić placówkę edukacyjną, do której uczęszcza dziecko.
- Liszajec to choroba zakaźna wywołana przez gronkowce lub paciorkowce. Do zakażenia dochodzi, gdy spełnione są 2 czynniki: przerwanie ciągłości skóry (spowodowane np. skaleczeniem, zadrapaniem lub ukąszeniem owada) i kontakt uszkodzonej skóry z bakteriami (poprzez dotknięcie ran osoby z liszajcem lub używanych przez nią przedmiotów). Pierwsze objawy widoczne są po ok. 10 dniach od zakażenia i obejmują czerwonawe, sączące się i pękające pęcherze, które później tworzą strupy w kolorze miodowo-żółtym. Na liszajec najczęściej chorują dzieci uczęszczające do żłobka i przedszkola. Rany mogą być swędzące i czasami bolesne. Najczęściej lokalizują się wokół nosa i ust.
- Świerzb to choroba zakaźna wywoływana przez świerzbowiec ludzki – roztocz, który żywi się komórkami skóry. W przebiegu choroby samica drąży w skórze nory, w których składa jaja. Chorobie towarzyszy intensywny świąd oraz drobna, czerwona, grudkowa wysypka i zaczerwienienie skóry. Zmiany najczęściej lokalizują się między palcami, na głowie, udach, brzuchu, szyi i dłoniach. Do zakażenia zazwyczaj dochodzi przez bezpośredni kontakt fizyczny dziecka z chorym lub przedmiotami, których używa i nie ma związku z zaniedbaniami higienicznymi. Świerzb najczęściej dotyczy dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym. Jest to choroba wysoce zaraźliwa, więc w przypadku jej wystąpienia, należy powiadomić szkołę, do której uczęszcza dziecko i wziąć pod uwagę, że osoby z najbliższego otoczenia młodego człowieka również uległy zakażeniu.
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko może chorować na schorzenie skóry głowy, nie zwlekaj z wizytą u dermatologa. Wczesna diagnostyka i optymalna terapia pozwolą na złagodzenie objawów lub wyleczenie choroby, co przekłada się nie tylko na poprawę stanu zdrowotnego dziecka, ale także jego stanu psychicznego, na który wiele chorób może mieć negatywny wpływ.
Umów wizytę
