Fakty i mity na temat łysienia z pociągania

Łysienie z pociągania, nazywane także łysieniem mechanicznym i trakcyjnym, to choroba, na temat której świadomość społeczeństwa jest bardzo niska. W tym typie łysienia wypadanie włosów spowodowane jest ich przewlekłym naciąganiem, np. poprzez ciasne fryzury. Nieleczone, może prowadzić do nieodwracalnej utraty włosów. W artykule przedstawiamy najważniejsze fakty dotyczące łysienia z pociągania i rozwiewamy często powtarzane mity.

1. Łysienie z pociągania występuje najczęściej u czarnoskórych kobiet – PRAWDA

Łysienie z pociągania występuje u 30% czarnoskórych kobiet, 18% dziewczynek oraz nastolatek i 2% czarnoskórych mężczyzn. (1) Jest to związane z noszeniem tradycyjnych fryzur, takich jak ciasne warkoczyki, lub nakryć głowy, w tym chust zwijanych w turbany. Nie oznacza to jednak, że łysienie z pociągania nie występuje wśród innych grup. Narażone na nie wszystkie osoby, które noszą ciasne lub długie fryzury, przedłużają włosy, prostują je chemicznie, a nawet modelują je na szczotce.

2.  Łysienia z pociągania powodują tylko ciasne upięcia – MIT

Naciąganie włosów we fryzurach takich jak kucyki, koki, warkocze czy dredy to jedna z najważniejszych przyczyn łysienia z pociągania, ale nie jedyna. Nieustanne napięcie mieszków włosowych osłabia je i prowadzi do wypadania włosów. Do utraty włosów może jednak dojść także poprzez:

• doczepianie włosów,
• noszenie nakryć głowy (turbanów, chust, czepków, kasków ochronnych),
• modelowanie włosów na szczotce (wiąże się to z mocnym naciąganiem pasm),
• spanie w wałkach,
• wykonywanie zabiegów chemicznych, takich jak trwałe prostowanie, szczególnie gdy połączone jest ze zrobieniem fryzury obciążającej mieszki włosowe, takiej jak warkoczyki. 

3. Łysienie z pociągania ma charakterystyczne objawy – PRAWDA

Łysienie z pociągania zwykle objawia się wzmożoną utratą włosów dookoła głowy, nad uszami i nad czołem. W niektórych przypadkach łysienie może objąć inne miejsca – jest to zależne od fryzury lub innego czynnika sprawczego, który spowodował chorobę. Zdarza się, że wokół głowy zachowują się rzadkie, pourywane włosy, za którymi znajduje się okolica pozbawiona włosów. Ogniska wyłysienia mogą przybrać różne rozmiary i kształty, jednak zazwyczaj tworzą “pas” dookoła głowy. Łysieniu z pociągania mogą towarzyszyć objawy takie jak ból, świąd, pieczenie, zaczerwienienie oraz krosty. Ciasne fryzury mogą także powodować bóle głowy.

4. Nie ma leku na łysienie z pociągania – MIT

Podstawą leczenia łysienia trakcyjnego jest eliminacja przyczyny wypadania włosów, czyli zmiana fryzury lub nawyku, które spowodowały chorobę. Dodatkowo dermatolog może zalecić leki doustne, środki miejscowe oraz zabiegi profesjonalne, które wspierają porost włosów. Ważne jest, aby nie bagatelizować objawów i reagować w przypadku zaobserwowania objawów. Opóźnienie leczenia może powodować bliznowacenie mieszków włosowych i nieodwracalną utratę włosów.

5. Naciąganie włosów może prowadzić do nieodwracalnego łysienia – PRAWDA

Jeśli łysienie z pociągania zostanie zdiagnozowane odpowiednio wcześnie, wdrożenie odpowiedniej terapii zwykle pozwala na odwrócenie skutków choroby. Podstawą leczenia jest wyeliminowanie czynnika, który wywołał łysienie z pociągania. W przeciwnym wypadku mieszki włosowe mogą ulec zniszczeniu i bliznowaceniu. Gdy to nastąpi, odrost włosów jest niemożliwy.

6. Łysienie z pociągania nie dotyczy mężczyzn – MIT

Łysienie z pociągania występuje częściej u kobiet, jednak diagnozowane jest także u mężczyzn. Panowie noszą ciasne fryzury między innymi ze względów estetycznych, kulturowych lub religijnych. Nadmierna utrata włosów może być prowokowana codziennym noszeniem tego samego uczesania, np. kucyka lub koka, które mocno napina włosy. Częste korzystanie z czepków pływackich i kasków ochronnych także może przyczyniać się do wystąpienia łysienia z pociągania.   

7. Łysienie z pociągania występuje także u dzieci – PRAWDA

Łysienie z pociągania najczęściej objawia się u dorosłych, ponieważ mieszki włosowe ulegają osłabieniu z czasem. Jednakże choroba dotyka również dzieci, za których fryzury odpowiedzialni są opiekunowie. Ciasne upięcia, takie jak warkocze, koki i kucyki, mogą prowadzić do wypadania włosów, jeśli wykonywane są codziennie przez dłuższy czas. Tymczasem dorośli czasem spinają dziecięce włosy jak najmocniej, aby nie przeszkadzały w zabawie czy nauce, nawet gdy najmłodsi zgłaszają, że fryzura jest niewygodna.

8. Diagnoza łysienia z pociągania jest skomplikowana – MIT

Łysienie z pociągania rozpoznaje dermatolog dzięki szczegółowemu wywiadowi medycznemu oraz badaniu wideodermatoskopowemu (trichoskopii). Podczas rozmowy lekarz pyta m.in. o noszone fryzury, początek łysienia i inne objawy towarzyszące, natomiast wideodermatoskopia umożliwia wykonanie zdjęć i filmów wysokiej rozdzielczości i w dużym przybliżeniu, co zwykle pozwala na postawienie diagnozy. Obraz trichoskopowy w początkowych fazach choroby ukazuje rumień okołomieszkowy i resztki osłonki korzenia włosa otaczające łodygę włosa, natomiast w zaawansowanym stadium łysienia – puste ujścia mieszków włosowych.

9. Osoby wykonujące konkretne zawody są bardziej narażone na łysienie z pociągania – PRAWDA

Dress code obowiązujący wśród niektórych grup zawodowych może dyktować standardy dopuszczalnych fryzur. Baletnice często upinają włosy w ciasny koczek, a schludne i mocno naciągnięte uczesania mogą być wymagane w pracy biurowej, wśród stewardess, służb mundurowych i w wielu innych zawodach. Codzienne napinanie włosów prowadzi do osłabienia mieszków włosowych, a w konsekwencji, do przerzedzenia fryzury lub łysienia.

10. Łysienie z pociągania ma związek z trichotillomianią – MIT

Podczas diagnozy łysienia z pociągania dermatolog bierze pod uwagę trichotillomanię, ponieważ obrazy kliniczne obu chorób mogą być podobne. Jednak trichotillomania to zaburzenie polegające na uporczywym i niekontrolowanym wyrywaniu własnych włosów. W przeciwieństwie do łysienia z pociągania ma więc podłoże psychiczne mimo, że efekty obu schorzeń są podobne i obejmują mechanicznie wyrwane włosy. Trichotillomania i łysienie z pociągania mają także odmienne obrazy trichoskopowe, dlatego wykonanie  takiego badania pozwala lekarzowi na postawienie trafnej diagnozy.

Choć przyczyny łysienia z pociągania wydają się prozaiczne, schorzenie może doprowadzić do nieodwracalnej utraty włosów. Tymczasem osoby narażone na łysienie z pociągania rzadko zdają sobie sprawę, że znajdują się w grupie ryzyka, a objawy choroby wiążą z innymi powodami. Znajomość najważniejszych faktów na temat łysienia z pociągania pozwala na uniknięcie czynników, które je wywołują lub rozpoznanie pierwszych oznak choroby. Jeśli podejrzewasz, że doświadczasz tego typu łysienia, skonsultuj się ze swoim dermatologiem.