Wypadanie włosów po ciąży – czym jest i jak sobie z nim radzić?

Czy wiesz, że poporodowe wypadanie włosów dotyczy nawet 90% młodych mam? Nadmierna utrata włosów po urodzeniu dziecka jest stanem fizjologicznym, czyli całkowicie naturalnym i oznacza, że organizm wraca do równowagi hormonalnej sprzed ciąży. Jednak naturalne jest również to, że wypadanie włosów bywa dla młodych mam bardzo niepokojące. Szczególnie, że w okresie ciąży i tuż po niej większość kobiet cieszy się gęstymi i lśniącymi włosami oraz gładką cerą. Stan ten zmienia się około 3 miesiące po porodzie. Włosy wypadają bardziej niż kiedykolwiek wcześniej i, o ile w większości przypadków jest to sytuacja przejściowa, wcale nie oznacza to, że nie można wspomóc swojego organizmu w tym okresie. Nadmierna utrata włosów może być również objawem poważniejszych chorób, dlatego warto wiedzieć, kiedy nadmierna utrata włosów, nawet po porodzie, powinna budzić niepokój. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest łysienie poporodowe i jak sprawić, aby odrastające włosy były zdrowe, mocne i gęste.

Dlaczego włosy po ciąży wypadają, a ich kondycja się pogarsza?

Na wzrost i wygląd włosów wpływ ma wiele czynników, w tym zbilansowana dieta, czynniki genetyczne, choroby, przyjmowane leki oraz gospodarka hormonalna organizmu, a zwłaszcza poziom estrogenu. Wypadanie włosów po ciąży, nazywane także łysieniem poporodowym, jest rodzajem łysienia telogenowego – oznacza to, że jest związane z cyklem życia włosa, który regulowany jest między innymi hormonami. Gdy kobieta jest w ciąży, poziom estrogenów w jej organizmie zwiększa się nawet dziesięciokrotnie. Estrogeny to hormony niezbędne do utrzymania ciąży, powiększenia macicy i rozwoju kanalików mlecznych w piersiach. Estrogeny mają jednak jeszcze inną funkcję – wpływają pozytywnie na wygląd ciężarnej. To dzięki nim wiele kobiet w ciąży „promienieje” – ich skóra staje się gładka, niedoskonałości znikają, a włosy stają się mocniejsze, bardziej gęste i lśniące. Duże stężenie estrogenu we krwi wydłuża fazę wzrostu włosa, czyli, innymi słowy, sprawia, że włos nie wypada. Niestety stan ten zmienia się kilka tygodni po porodzie, gdy gospodarka hormonalna kobiety wraca do normy i poziom estrogenów się obniża. Włosy, które wypadłyby w ciągu całego czasu trwania ciąży, wypadają nagle i gwałtownie, ponieważ przechodzą w fazę telogenu, czyli spoczynku i obumarcia włosa.

Czy na łysienie poporodowe mogą mieć wpływ czynniki inne niż spadek estrogenu? 

Niektórzy badacze proponują, aby nadmierne wypadanie włosów po porodzie rozpatrywać także w kontekście czynników dziedzicznych. U niektórych kobiet poporodowe wypadanie włosów nie jest tak nasilone, jak u innych, co związane może być z genetyką. Inna teoria mówi, że nadmierna utrata włosów po urodzeniu dziecka ma związek z czynnikiem urazowym, ponieważ ciąża i poród to duży stres dla organizmu, który również może nasilać wypadanie włosów. Jeszcze inną przyczyną nadmiernego wypadania włosów po porodzie może być poporodowe zapalenie tarczycy. Ta jednostka chorobowa jest dość powszechna wśród kobiet po porodzie, jest jednak rzadko diagnozowana na wczesnym etapie. Podobnie jak przy łysieniu poporodowym, objawy poporodowego zapalenia tarczycy, pojawiają się ok. 3 miesiące po urodzeniu dziecka, dlatego łatwo można je pomylić z fizjologicznym wypadaniem włosów. Za nadmierną utratę włosów po porodzie może odpowiadać także anemia, na którą kobiety często chorują po urodzeniu dziecka.

Kiedy wypadanie włosów po ciąży jest normalne, a kiedy powinno być powodem do niepokoju?

W większości przypadków łysienie poporodowe jest stanem fizjologicznym, czyli całkowicie naturalnym, a także przejściowym. Powinno pojawić się po około 3 miesiącach po urodzeniu dziecka i włosy mogą wypadać w naprawdę dużej ilości. Możliwe jest, że kobieta straci nawet 30% wszystkich włosów, a na owłosionej skórze głowy pojawią się prześwity. Zwiększone wypadanie włosów powinno ustać po około 6-12 miesiącach od porodu, gdy gospodarka hormonalna organizmu wróci do normy. Wtedy włosy zaczynają wypadać w normalnej ilości, jaką jest ok. 150 włosów na dzień. W tym samym czasie kobieta powinna zaobserwować, że na głowie pojawiają się nowe, krótkie włoski. 

Okres, po którym włosy przestaną nadmiernie wypadać, może się jednak wydłużyć. Dotyczy to kobiet karmiących piersią, ponieważ hormon regulujący produkcję pokarmu – prolaktyna – wpływa negatywnie na porost włosów. Ten sam hormon wydzielany jest w zwiększonym stężeniu u kobiet chorujących na depresję poporodową, co także może wydłużyć czas nadmiernego wypadania włosów. Dodatkowo u mam chorych na depresję poporodową mamy do czynienia z nadmiernym stresem, który również jest czynnikiem  negatywnie wpływającym na kondycję włosów. Z tych względów warto pamiętać, że kobieta po porodzie powinna być otoczona szczególnie troskliwą opieką, w tym opieką medyczną. Jeśli nadmierne wypadanie włosów nie ustępuje po ok. 9 miesiącach od porodu, warto skonsultować się z lekarzem i zbadać hormony tarczycy, a także poziom ferrytyny i żelaza. Jeśli istnieje podejrzenie depresji poporodowej, pomocna będzie konsultacja psychiatryczna. Wypadanie włosów po porodzie jest w większości przypadków stanem fizjologicznym, może jednak świadczyć o poważnych chorobach, dlatego należy je monitorować.

Jak sobie radzić z wypadaniem włosów po ciąży?

Łysienia poporodowego nie da się zatrzymać – włosy, które miały wypaść w czasie 9 miesięcy i tak wypadną. Nie zmienia to faktu, że wzrost nowych włosów można przyspieszyć i można zadbać o to, aby było mocne i zdrowe. Jak to zrobić?

• Najważniejszym czynnikiem jest bogata, różnorodna dieta. O ile młoda mama nie ma wskazań, aby eliminować z jadłospisu jakiekolwiek produkty, powinna zadbać o to, aby dostarczyć organizmowi wszystkie niezbędne składniki odżywcze. W codziennej diecie warto spożywać posiłki bogate w białko, tłuszcze o wysokim potencjale przeciwzapalnym, węglowodany pochodzące z pełnoziarnistych produktów zbożowych, cynk, krzem, magnez, siarkę, żelazo, wapń i witaminy z grupy B. Znajdziemy je w warzywach strączkowych, mięsie, orzechach włoskich, tłustych rybach morskich, kaszy gryczanej, kakao, tofu, warzywach i owocach. Zbilansowana dieta pomoże nie tylko w poroście nowych włosów, ale wpłynie także na zdrowie mamy i dziecka, jej wartości i znaczenie nie da się więc przecenić.
• Suplementy diety mogą okazać się pomocne, jeśli u kobiety występują niedobory pewnych mikro i makroelementów oraz witamin. Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie produkty mają skład odpowiedni dla karmiących mam, dlatego stosowanie suplementów diety należy skonsultować z lekarzem. Nie zaleca się również spożywania suplementów diety bez wcześniejszego zidentyfikowania niedoborów.
• Warto też dbać o odpowiednie ukrwienie skóry głowy, aby składniki odżywcze trafiły do cebulki włosa. Aby wspomóc ten proces, warto pobudzać krążenie skóry głowy poprzez masaż. Skórę głowy można masować opuszkami palców lub przeznaczonymi do tego celu masażerami. Lepiej odżywione mieszki włosowe będą produkować mocniejsze i grubsze włosy.
• Jeśli nie istnieją przeciwwskazania do wykonania zabiegów poprawiających wzrost włosów, młoda mama może skorzystać z pomocy dermatologa lub kosmetologa. Zabiegi takie jak mezoterapia igłowa skóry głowy czy iniekcyjne podanie osocza bogatopłytkowego lub specjalnie dobranych preparatów zawierających indywidualnie dobrane składniki aktywne są zazwyczaj dozwolone po porodzie, jednak należy pamiętać, aby poinformować lekarza o tym, czy karmisz piersią. Specjalista wraz z młodą mamą opracowują optymalny plan zabiegów, który ma na celu wzmocnienie cebulek włosów, ich lepsze odżywienie i przyspieszenie wzrostu włosów.
• Odpowiednia pielęgnacja i delikatne obchodzenie się z włosami mogą znacznie wspomóc ich odrost. Kobieta po porodzie może rozważyć stosowanie szamponów, odżywek i wcierek dedykowanych łysieniu poporodowemu. Włosy warto myć i czesać wyjątkowo delikatnie, nie zaszkodzi także rezygnacja z farbowania, rozjaśniania i stylizacji włosów z użyciem ciepła. Choć te czynniki nie są winne poporodowemu wypadaniu włosów, mogą uszkadzać włosy rosnące na głowie, powodując ich łamanie się czy przesuszenie, co przekłada się na gorszą kondycję całej fryzury. W przypadku silnego przerzedzenia się włosów można rozważyć wizytę u fryzjera, który pomoże dobrać odpowiedni kształt i długość fryzury, aby włosy wydawały się gęstsze.

Jeśli po porodzie u kobiety stwierdzono anemię, poporodowe zapalenie tarczycy, depresję poporodową lub jakąkolwiek inną chorobę mogącą wpływać na nadmierne wypadanie włosów, kluczem do zahamowania tego procesu jest wyleczenie lub ustabilizowanie zdiagnozowanego schorzenia. Zawsze należy pamiętać o tym, że o ile poporodowe wypadanie włosów jest procesem naturalnym i odwracalnym, na nadmierną utratę włosów mogą mieć też wpływ inne czynniki, których nie należy bagatelizować.